West-Finland of Länsi-Suomi heet de streek langs de Botnische Golf van Turku tot Kalajoki. In West-Finland liggen twee van Finlands grootste steden: aan de kust de vroegere hoofdstad Turku en landinwaarts de bruisende tweede stad van het land, Tampere. Rond Tampere ligt het uitgestrekte merenstelsel van Näsjärvi en vertoont het landschap veel verwantschap met het Finse Merengebied. Langs de westkust ten noorden van Turku ligt een hele rij historische steden en stadjes als Uusikaupunki, Rauma, Pori, Vaasa en Kokkola.
Die westkust vormt samen met de zuidkust de bakermat van Finland. De naam van een van haar regio’s, Varsinais-Suomi, of in het Zweeds ’Egentlige Finland’ betekent veelzeggend ’het eigenlijke Finland’. Sinds de middeleeuwen vestigden zich hier vooral Zweedse immigranten, die vanuit de kuststeden het binnenland verkenden. Veel plaatsen in West-Finland hebben een deels Zweedssprekende bevolking en hebben hun historische band met Zweden weten te behouden. Naast cultuur en steden biedt dit gebied de bezoeker veel natuurschoon langs de scherenkust met zijn duizenden eilandjes, en de autonome Zweedstalige Åland-eilanden. De actieve toerist vindt hier rotsige baaien en zwemstrandjes, eindeloze mogelijkheden voor watersporten zeilen, duiken en kanoën, en afwisselende fietsroutes.
WESTKUST VAN FINLAND
Langs de westkust ten noorden van Turku liggen de regio’s Satakunta en Oost-Botnië (Österbotten/Pohjanmaa), met een groot aantal boeiende kuststeden. De streek wordt gekenmerkt door de verwantschap met het nabije Zweden, dat vanaf Vaasa hemelsbreed maar 43 zeemijlen verwijderd is. De handelssteden Uusikaupunki, Rauma, Pori, Kristinestad, Vaasa, Karleby, Jacobstad, en Nykarleby werden alle door Zweedse koningen gesticht, en men spreekt er ook nu nog twee talen. De Zweedse cultuur en geschiedenis kunt u onderweg afleiden uit de vele Zweedse plaatsnamen. In de regio Oost-Botnië is de Zweedstalige bevolking in de meerderheid (52%). Vaasa, het centrum van de Finse regio Oost-Botnië, is de meest Zweedstalige stad in Finland. De echte Zweden noemen dit stukje Finland aan de andere kant van de Botnische Golf ironisch ’parallelsverige’ (parallel Zweden). Toch voelen de Zweedssprekende Finnen zich meer verwant met Finland dan met Zweden. Langs de kust heeft de ijstijd een kaal en rotsachtig landschap achtergelaten. Bevrijd van de last van het ijs, stijgt Finland ieder jaar nog 1 cm, zodat telkens nieuw land en nieuwe rotseilanden uit zee oprijzen. Achter de kustlijn ligt een kustvlakte met uitgestrekte landbouwgebieden; veel meer dan in het dichtbeboste binnenland. Het nu welvarende gebied werd in de 19e eeuw zwaar getroffen door economische tegenslag en hongersnoden. Er vertrokken toen duizenden Finnen uit dit gebied naar Amerika.
RAUMA
Rauma moet met Porvoo wedijveren om de titel ’mooiste stadje van Finland’. Rauma is de derde oude stad van Finland. Sinds het stadje in 1442 werd gesticht is het verbonden geweest met de zeevaart en de scheepsbouw. Nog steeds is Rauma een belangrijke havenstad. In haar historische binnenstad is de geschiedenis van Rauma perfect geconserveerd. De houten binnenstad, de grootste van Scandinavië, staat terecht op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Het is aan te raden er minstens een dagdeel door te brengen en ’s avonds te dineren in een van de sfeervolle restaurants in de binnenstad. Het is geen museum, maar een levende stadswijk. Op 30 hectare staan 600 huizen, waarvan 200 bedrijfjes met kunstenaarswerkplaatsen, musea, winkeltjes en cafés. Bij de toeristeninformatie of het museum op het marktplein kunt u een folder halen met een stadswandeling door de oude stad. U kunt een georganiseerde stadswandeling volgen of zelf op uw gemak ronddwalen door smalle straatjes langs kunstenaarswerkplaatsen en winkeltjes.
Rauma kent ook een eigen taal. Een apart taaltje doorspekt met Zweedse en Vlaamse woorden, vooral scheepstermen. Door de zeevaart en de contacten met de zeelieden uit Lage Landen aan de zee werd ook het kantklossen een lokale specialiteit. Jaarlijks wordt er eind juli rondom een thema de ’Piitsi Viikko’ (Kantklosweek) georganiseerd waarvan de ’Musta Piitsi’ (zwart kantkloskant) een belangrijke feestavond/nacht is geworden. De week wordt traditioneel geopend door de stadsomroeper. In het centrum vindt u ook een standbeeld van een kantklossende vrouw. Enkele belangrijke plekken in Oud Rauma (Vanha Rauma) die u niet mag missen: De kerk van het heilig kruis ligt aan de rand van het oude stadje, een mooi stenen kerkje uit de 15e eeuw. Centraal punt is het marktplein met dagelijkse markt en het oude stadhuis, tegenwoordig het Rauma museum over de zeevaartgeschiedenis van Rauma en de geschiedenis van het kantklossen. Ook de huizen van de vroegere reders en zeelieden Marela en Kirsti zijn tegenwoordig boeiende musea.
NAATALI
Naantali is een van Finlands meest geliefde vakantiebestemmingen. Het 600 jaar oude stadje is sinds lang een bekende badplaats. Ook de president van Finland heeft hier haar zomerverblijf Kultaranta (te herkennen aan de toren met groene kroon). U kunt de tuinen van het zomerverblijf bezoeken, maar de meeste Finse gezinnen komen voor het populaire kinderpark Moominworld, waar de familie Moom, een creatie van schrijfster en tekenares Tove Jansson, levensgroot rondloopt. U moet zich dan ook niet verbazen over de grote drukte in het oude havenstadje, waar langs de kade van de jachthaven restaurant na restaurant zich aaneenrijgt. Behalve de gezellige haven heeft Naantali een bezienswaardige historische stadswijk met kloosterkerk uit 1462 en fraaie houten huizen met kunstenaarswerkplaatsen, winkeltjes en cafeetjes. Rond 31 juli wordt jaarlijks, onder grote belangstelling een bekende Fin als ’Luilak van het Jaar’ vanaf een bed de haven in gekieperd. In de omgeving van Naantali ligt bij het plaatsje Askainen het landhuis Luohisaari, de geboorteplaats (1867) van de vroegere Finse President Maarschalk Mannerheim, die een sleutelrol heeft gespeeld in de Finse onafhankelijkheidsstrijd. Landgoed Luohisaari is gebouwd in 1867, is barok ingericht en omgeven door parken en landerijen. U kunt deelnemen aan een rondleiding door het landhuis of vrij rondwandelen door de Engelse landschapstuinen.
TURKU/ÅBO
De regio Zuidwest-Finland rond de stad Turku (Åbo in het Zweeds) heet in het Fins Varsinais Suomi, wat ’Het eigenlijke Finland’ betekent. Dit deel van Finland werd in de 13e eeuw onderdeel van het Zweedse koninkrijk, dat destijds het hele gebied rondom de Botnische Golf omvatte. Vanaf de 13e eeuw vestigden zich Zweden langs de kust van wat nu Finland heet, en in 1229 werd de stad Åbo gesticht, de oudste stad van Finland. Voor de Zweden vormde Åbo het bruggenhoofd voor het ingelijfde gebied. Åbo bleef tot in de 19e eeuw de hoofdstad en belangrijkste stad van Finland. Ook nu nog is deze regio een van de sleutelgebieden voor de Finse economie, met belangrijke industrie- en landbouwgebieden. Turku is internationaal bekend vanwege zijn Nokiavestigingen en de grote Aker scheepswerven, die luxe cruiseschepen bouwen (zoals onlangs de bouw van de Ms. Oasis of the Seas, het grootste cruiseschip ter wereld met een lengte van 360 meter en bestemd voor meer dan 7000 passagiers). Turku is met 175.000 inwoners de vierde stad van het land. Het is een van de mooiste steden van Finland, fraai gelegen aan de monding van rivier de Aura. De stad Turku bevindt zich bovendien aan de rand van de prachtige Turunmaa eilandenarchipel ten zuidwesten van de stad, met duizenden eilanden en eilandjes. De stad is daarom behalve aankomst- en vertrekpunt voor de ferries uit de Åland-eilanden ook het uitgangspunt voor een boot-, fiets- of autotocht door deze archipel.
Turku’s centrum strekt zich uit langs de rivier de Aura. Langs haar oevers staan enkele belangrijke historische gebouwen zoals de Domkerk en het kasteel, en de enige Zweedstalige Universiteit van Finland. Ondanks haar leeftijd van 780 jaar, is Turku een moderne stad. Haar brede boulevards werden aangelegd na een rampzalige stadsbrand in 1827, toen het grootste deel van de stad verloren ging. U kunt er nog de historie van het oude Finland proeven en vele interessante musea bezoeken op het gebied van geschiedenis en kunst. Het aangenaamst is een lange wandeling te maken langs de Aurarivier met zijn museumschepen en sfeervolle terrassen. In de moderne winkelcentra vindt u alle bekende designketens en Finse warenhuizen. De meeste bezienswaardigheden van Turku liggen langs de Aura, of in de nabijheid ervan. Alleen het Turku Artmuseum ligt op een heuvel, er een eind vandaan. Onderstaand worden de belangrijkste bezienswaardigheden beschreven, beginnend vanaf het marktplein en vervolgens vanaf de Kathedraal langs de rivier de Aura tot aan het schiereiland Ruissalo.
TAMPERE
De stad Tampere is met 210.000 inwoners de derde stad van Finland (en de grootste stad in Scandinavië die niet aan een kust ligt). De regio Pirkanmaa rond de stad Tampere is na de metropool Helsinki het dichtstbevolkte deel van het land. Tampere is mooi gelegen aan de getemde stroomversnelling Tammerkoski, die de meren Näsijärvi en Pyhäjarvi met elkaar verbindt. Tampere werd in 1779 gesticht door de Zweedse koning Gustaaf III op de heuvels rond de oevers van de Tammerkoski. Langs het water speelde en speelt ook nu nog het leven zich af. Langs de Tammerkoski stroomversnelling ligt het Finlayson fabriekscomplex, waar de Schot James Finlayson in de 19e eeuw een grote textielfabriek bouwde. De grote bakstenen industriecomplexen en textielfabrieken deden Tampere uitgroeien tot een belangrijke industriestad, en gaven het de bijnaam ’Manchester van het noorden’. De meeste fabrieksgebouwen hebben een complete metamorfose ondergaan en zijn tegenwoordig centra van moderne bedrijvigheid met cafés en restaurants, theaters en musea. De oorspronkelijke industriële architectuur is goed bewaard gebleven en beschermd als een van de Finse nationale landschappen. De geslaagde symbiose tussen historische industriële gebouwen en het moderne stadsleven geeft Tampere een unieke sfeer. Tampere werd in 2009 dan ook beschouwd als de aangenaamste Finse stad om in te wonen en te studeren.
Tampere’s hoofdstraat is de Hämeenkatu, die loopt van oost naar west, tussen het station en de neogotische Aleksanderkerk uit 1881. Langs de Hämeenkatu liggen veel kantoren, winkels en restaurants. Westelijk van de brug over de Tammerkoski ligt op het midden van de Hämeenkatu de Keskustori, het centrale plein van Tampere. De stad Tampere werd vanaf het eind 18e eeuw gebouwd, en de aan het plein gelegen kerk uit 1824 is het oudste nog resterende gebouw. Ook bevindt zich aan het plein het oude stadhuis in neorenaissancestijl en het klassieke Tamperetheater. Aan de overkant vindt u de fraaie oude markthal Kauppahalli uit 1901, de grootste overdekte voedselmarkt van Scandinavië.
SEINÄJOKI
Op de route van Tampere naar Vaasa of het noorden doet men Seinajoki aan. Bij het binnenrijden van de moderne stad met 56.000 inwoners ziet u het bord Seinäjoki City of Tango. Volgens Finse brochures is het samen met Buenos Aires een van de leidende Tangosteden! Dit moderne en doorgaans vrij saaie provincieplaatsje verandert een keer per jaar, in juni, tijdens het Tangmarkkinat Tango Festival, in een grote dansende menigte, wanneer 100.000 tangoliefhebbers in de straten van Seinäjoki dansen op de nieuwste Finse tangomuziek. Een aparte ervaring, deze ontmoeting tussen de koele melancholieke Finnen en de vurige Argentijnse tango. Behalve voor de Tango is de stad ook het middelpunt voor rockliefhebbers tijdens het jaarlijkse Provinssirock festival, dat half juni gehouden wordt op het Törnävä-eiland, 4 km buiten de stad. De rest van het jaar is Seinäjoki een rustige plaats, die veel wordt bezocht door architectuurstudenten, die hier het Alvar Aalto Centre komen bekijken. De beroemde architect, bekend van zijn vaas van golvend glas (de naam ’Aalto’ betekent golf), bouwde voor Seinäjoki een centrum met zes strakwitte gebouwen, waaronder het stadhuis, een bibliotheek, een theater en kerk Lakeuden Risti. Voor wie geen kenner is van moderne architectuur vallen de strakke moderne gebouwen nogal tegen. De moderne architectuur vormt een contrast met de andere attractie van Seinäjoki: het kleine openluchtmuseum op het eiland Törnävä.
ÄHTÄRI
Komende uit Tampere of Jyväskylä is het de moeite waard om te rijden over Ähtäri, een plaatsje dat een toeristische trekpleister is geworden met zijn dierentuin, en attractiepark Mini-Suomi. De in 1973 opgerichte Ähtäri Zoo was het eerste wildpark van Finland. In een ruime en natuurlijke omgeving lopen hier dieren van de noordelijke Taigazone, waaronder de eland Köpi, enkele wolven en lynxen, en de beer Santeri. Verder toont het attractiepark Mini-Suomi (mini-Finland) schaalmodellen van de Finse landschappen en wat de Finnen daarin aanleggen en bouwen.
VAASA
Vaasa (Vasa) is het centrum van de Finse regio Oost-Botnië (Österbotten/Pohjanmaa), en met 56.000 inwoners de grootste stad tussen Turku en Oulu. Vasa werd 400 jaar geleden gesticht door de Zweedse koning Karel IX, en draagt de familienaam van deze koning. Daarvoor al waren Zweden de Botnische Golf overgestoken en hadden zich gevestigd langs de kust. Tijdens de Zweedse overheersing van Finland werd Vaasa het handelscentrum, met stadhuis, kerk en Finlands eerste bibliotheek. Het stadje was in de loop der tijd door de bodemstijging een stuk uit de kust komen te liggen en brandde in 1852 volledig af. Van het oude Vaasa zijn nu nog enkele ruïnes te bezichtigen. Een nieuwe stad, het huidige Vaasa, werd 7 km verder opgebouwd langs de kust.
Vaasa is een moderne stad met tweetalige Universiteiten en Hogescholen (12.000 studenten) en een hightechindustrie met internationale bedrijven als ABB, Wärtsilä, Kemira en KWH. Vaasa is voor veel Zweden een geliefd uitstapje, want het wordt door veerboten verbonden met de Zweedse steden Umeå en Sundsvall. Het is een aangename levendige stad, geschikt om een dag te verblijven en enkele musea te bezichtigen. Vaasa mist echter de sfeervolle houten stadswijken van plaatsen als Rauma of Kokkola. Voor een mooi overzicht over de stad kunt u de 47 m hoge watertoren beklimmen (200 traptreden; café op de benedenverdieping). U ziet vanaf de toren de beide belangrijkste kerken liggen, de Lutherse kerk, en een eind verder de orthodoxe kerk.
Voor het bezichtigen van de diverse musea van Vaasa kunt u de voordelige Art City Pass kopen bij het toeristenbureau. Het interessantste museum is het Ostrobotnisch museum, met kunst uit Finlands gouden periode. Op de benedenverdieping bevindt zich het natuurcentrum Terranova, met exposities over geologie, flora en fauna van de Kvarken eilandarchipel in de Botnische Golf. Het Kuntsimuseum voor moderne kunst opende in 2007 in een van de oude pakhuizen langs de binnenhaven. De Tikanoja Art Gallery toont Finse en internationale kunst. Moderne kunst en foto-exposities zijn ook te zien in de City Art Gallery in het gemeentehuis. Vaasa’s openluchtmuseum Brage bestaat uit een groep houten huizen rond een plein, en bereikt u via een wandelpad aan de zuidkant van het centrum.
Aan de overkant van het centrum ligt het populaire vakantie-eiland Vaskiluoto, met camping, panoramarestaurant Segeli, pretpark Wasalandia en zwemparadijs Tropiclandia.
