Als je televisieserie Wallander op basis van de boeken van Henning Mankell hebt gevolgd, heb je in een notendop ook de zuidpunt van Zweden redelijk goed gezien. En vooral Ystad, de plek van de misdrijven. Zo mooi is het echt: met golvende vlakten, witte huisjes in de verte en eindeloze zandstranden. Is dat Zweden, vraag je je af. Er staan je hier nog meer verrassingen te wachten. De kustlijn van de beroemde Kullaberg in het noorden ligt bezaaid met bekende vissersplaatsjes als Mölle en Arild en exclusieve stadjes aan zee, zoals Torekov en Båstad. Doordat het één van de rijkste agrarische regio’s van Europa is, is Zuid-Zweden groot op de markt voor kleinschalig, ambachtelijk geproduceerd voedsel. Lam, wild, gans en schaaldieren: allemaal even lekker. Kom dus genieten in de restaurants, bistro’s, bars en cafés in Malmö.
Skåne, het land van de kastelen
Dit is de meest zuidelijk gelegen provincie van Zweden. Trelleborg en Helsingborg waren vroeger de steden waar je eerst doorkwam na je ferrytocht. De aanleg van een brugverbinding (Øresundsbron) heeft hierin verandering gebracht en laat je onmiddellijk kennis maken met Malmö. Deze stad stellen we je voor in een apart dossier. Skåne kan je eigenlijk opdelen in twee gebieden: de kuststrook met zijn grote steden en het hinterland waar natuur de overhand heeft.
Misschien kunnen we eerst even starten in het zuidoosten van de provincie. Ystad en zijn rand hebben toch een paar belangrijke publiekstrekkers. Het is een klein havenstadje met een paar musea. Vooral de historische binnenstad met vakwerkhuizen zal je aandacht opeisen. Door de middeleeuwse sfeer kent het veel fotogenieke plekjes. Van hieruit kan je ook met de ferry naar het Deense eiland Bornholm.
In de omgeving van Ystad vind je nog twee historische begraafplaatsen van meer dan 3000 jaar oud. Alhoewel het van Ales Stenar (Ale’s Stones) niet met zekerheid geweten is of het over een begraafplaats gaat of over een astronomische kalender. Ongeveer 58 stenen staan er rechtop in de vorm van een cirkel. Het Kivikgraf daarentegen is wel met zekerheid een koninklijke begraafplaats. Het is een uniek monument van 75 meter diameter. Je kan binnen in de ondergrondse grafkamer waar er tekeningen gebeiteld zijn in de wanden.
Niet ver van Ystad vind je ook de burcht Glimmingehus. Eén van de belangrijkste attracties van deze provincie. De burcht werd nog gebouwd door de Denen (1500) en bevindt zich in oorspronkelijke staat. Het zuiden van Zweden was immers Deens grondgebied tot 1658. De burcht werd ingericht als een museum en is zeer sober ingericht. In de burcht Glimmingehus worden veel middeleeuwse evenementen georganiseerd.
Naast Malmö zijn de belangrijkste steden in Skåne: Helsingborg, Kristianstad, Trelleborg en Lund. Deze laatste is echter een buitenbeentje en ligt ten noorden van Malmö. Het is de oudste stad van de provincie en heeft zijn grote bloeiperiode gekend van 1100 tot 1500. Het was de belangrijkste handelsstad en zetel van de aartsbisschop. Lund is opnieuw een levendige stad met een universiteit en een mooie historische kern met als centraal punt de kathedraal. In deze Dom zal vooral het astronomische uurwerk je aandacht vragen. Stap zeker even binnen in de toeristische dienst voor een plannetje met de stadswandeling.
Blekinge, de tuin van Zweden
Blekinge is een kleine provincie in het zuiden met veel mooie vissersdorpjes. Hier is het vooral de stad Karlskrona die de grootste publiekstrekker is. Deze stad is eigenlijk ontstaan als verdedigingsplaats tegen piraten. Een Zweedse vloot was hier gehuisvest. Nu nog is de Zweedse marine hier aanwezig en zijn er oefeningen rond de vele kleine eilandjes. Als je hier met een bootje wil varen moet je wel nagaan waar je mag komen. Bepaalde delen zijn voorbehouden voor de militairen. Dat de activiteiten van het Zweedse leger voor Karlskrona van levensbelang zijn zal je merken aan de aparte website die hiervoor werd opgezet. Er is natuurlijk meer dan de haven. In het centrum staat de grootste houten kerk van Zweden en deze is omgeven van oude historische huizen.
Småland, het huis van Pippi Langkous
Eén van de grootste provincies van Zweden met drie belangrijke toeristische plaatsen en thema’s. De kinderen zullen wellicht de wereld van Astrid Lindgren niet willen missen. Zij is de schrijfster van Pippi Langkous en er werd een gans themapark rond haar gebouwd. Småland is ook de provincie van het kristal. Ze noemen zichzelf het koninkrijk van het kristal en omvatten vier gemeenten: Emmaboda, Nybro, Uppvidinge en Lessebo. Je kan er 15 kristalfabrieken gaan bezoeken en natuurlijk ook het glasblazen aanschouwen.
Veel grote steden zijn er niet in Småland. De belangrijkste voor de toeristen is wellicht Kalmar met zijn kasteel. Kalmar Slottet is aanzien als het best bewaarde slot in renaissancestijl van Zweden. Het huisvest momenteel één van de belangrijkste musea van Småland en er zijn originele woonvertrekken te bezichtigen. Ook het stadje Kalmar is de moeite waard om even halt te houden. Van hieruit kan je immers op de brug naar het eiland Öland.
De eilanden, Öland en Gotland
Het kleinste eiland is Öland, toch is het nog 137 km lang en minimum 4 km breed. Je hoeft evenwel geen overzet te gebruiken. Een brug van 7 km staat in voor de verbinding met het vasteland. Naast twee burchtruïnes (Eketorp en Ismantorp) is het vooral de rijke en unieke fauna en flora (o.m. het Stora Alvaret) die je aandacht verdienen. Het eiland is volledig ingesteld op toeristen en je kan het er ook niet echt rustig noemen. Veel zweden komen naar hier voor een strandvakantie. Om complete rust te vinden moet je naar het grotere eiland Gotland.
Gotland met zijn microklimaat kan je alleen maar bereiken via een overzetboot (ca. 3 uur). De toeristische trekpleister is Visby, een versterkte stad. Je vindt er vele ruïnes die gedeeltelijk overgroeid zijn door rozen. Het kreeg dan ook de naam rozenstad mee. De versterkte muur is meer dan 3 km lang en niet in verval. Vroeger was Visby een zeer rijke stad die in verval kwam door economische tegenslagen en plunderingen. Het staat nu op de Unescolijst van beschermd werelderfgoed. De toeristen zorgen voor de welvaart op dit eiland.
Wie het liever rustiger wil kan terecht in de weidse natuur van dit grootste eiland van Zweden. Het is 125 km lang en gemiddeld 55 km breed. Er zijn zandstranden maar ook prachtige, grillige rotskusten. Planten- en vogelliefhebbers zullen zich hier zeker geen enkel ogenblik vervelen. Er zijn wel veel toeristen maar door de enorme oppervlakte van dit eiland vind je veel rustige plekjes, ook om te logeren.
Malmö
Malmö is de derde stad van Zweden en telt ongeveer 260.000 inwoners. Het is steeds een welvarende stad geweest en kreeg een enorme economische impuls in de 18de eeuw. Toen werd de haven uitgebouwd en dit deed de stad uit zijn voegen groeien. Niettegenstaande de stad het commerciële centrum is van Zuid-Zweden zal de culturele toerist er zich zeker niet vervelen. Toerisme wordt ook voor Malmö belangrijk want hier ligt de brug die de stad met Kopenhagen verbindt.
De oude stad is omringd door een kanaal en is het kloppend hart van Malmö. Hier vind je historische gebouwen, mooie pleinen, de winkelstraten, musea en cultuur, groen en ontspannning. Bij een citytrip of stedentrip aan deze Zweedse stad hoef je echt niet veel kilometers te wandelen om alles gezien te hebben. Hotels en restaurants zal je hier bij overvloed vinden. Wat je zeker niet mag missen in deze stadskern is het 16de eeuwse stadhuis en de 14de eeuwse St Petrikerk. Hou je van mooie huizen dan moet je zeker naar het pleintje Lilla Torg wandelen. Het is gelegen op een boogscheut van het stadhuis en is de plaats bij uitstek voor het nachtleven. Meer tips voor dit stadsdeel vind je onderaan deze pagina.
Malmö heeft vele musea met zowel aandacht voor de hedendaagse kunst als het rijke culturele verleden van de regio. Eén museum steekt alvast torenhoog boven alle andere uit: het Malmö Museer. Dit is een verzameling van musea ondergebracht in een verbouwde 15de eeuwse citadel, het Malmöhus. Er zijn drie afdelingen:
- Konstmuseet: moderne kunst en oude muziekinstrumenten;
- Akvarium en tropikarium: natuurhistorisch museum;
- museum over de lokale geschiedenis.
- Meer info over deze musea op www.malmo.se/museer
Zeker een bezoek waard zijn:
- Malmö Konsthall: www.konsthall.malmo.se
- Eén van de grootste musea voor moderne en hedendaagse kunst.
- Form Design Center: www.formdesigncenter.com
- Zoals de naam het zegt, expositiecentrum voor Scandinavische design.
- Museum voor moderne kunst.
Op zo’n 20 km van de stad ligt het Fotevikens Vikingacenter. Hier waan je zich volledig in het tijdperk van de Vikingen. Meer info op www.foteviken.se
